Hand-ergotherapie geeft Marijkes leven weer glans

Het huis poetsen, werken op de laptop of een muurtje schilderen. De artrose aan haar handen belemmert Marijke (60) bij het uitvoeren van dit soort taken. En dat terwijl ze zelfstandigheid erg belangrijk vindt nadat haar man vorig jaar plots overleed. Met een paar ogenschijnlijk eenvoudige aanpassingen en adviezen van hand-ergotherapeut Nicolette ligt zelfstandigheid weer binnen handbereik.

Voormalig verpleegkundige Marijke is een echte aanpakker. ‘Ik ben zo iemand van ‘doe er nog maar een schepje bovenop’. Die instelling hoort ook wel bij ons beroep.’ Dat schepje er bovenop deed ze, ondanks haar artrose, ook bij de verhuizing van haar dochter. Een paar dagen later zat ze met dikke, pijnlijke handen bij de huisarts. En die verwees haar door naar Nicolette Strikkeling van Hand- en polstherapie Strikkeling.

Praktisch en concreet

Marijke is bepaald niet de enige. In 2019 kampten maar liefst anderhalf miljoen Nederlanders met artrose. Naast de veelvoorkomende slijtage aan knie- en heupgewrichten, duikt de aandoening ook regelmatig op in de handen. Volgens hand-ergotherapeut Nicolette denken veel mensen ten onrechte dat er weinig te doen is aan artrose. ‘Naast het bekende spalkje, zijn er steeds meer mogelijkheden om de schade te beperken. Het is jammer dat veel mensen dat niet weten.’

Bij hun eerste ontmoeting deed Marijke haar verhaal. Voor haar werk als casemanager van personen met dementie, werkt Marijke veel op de laptop. Dat werd lastig, door de zeurende pijn aan haar handen. ‘Nicolette luisterde en analyseerde scherp. Ze zette direct vijf dingen op papier waarmee ik aan de slag kon. Dat maakte het praktisch en concreet.’ Stap één was een tijdelijke spalk, die maakte Nicolette ter plekke op maat. De spalk gaf de gewrichten van de knokkels van Marijkes wijs- en middelvinger voldoende rust om te herstellen. Al na twee weken verdween de pijn en werd het werken op de laptop gemakkelijker.

Nieuwe manier van schoonmaken

Juist met artrose is het belangrijk te blijven bewegen, liefst zonder spalk. Dat waren de volgende stappen waarmee Marijke en Nicolette aan de slag gingen. Eén van de dingen die Marijke graag zelf wilde blijven doen, was schoonmaken. Vooral het uitwringen van doekjes bezorgde haar veel pijn. Samen met Nicolette zocht ze naar manieren om het huishoudelijke werk toch gedaan te krijgen, zonder haar gewrichten te veel te belasten. 

Marijke vertelt glimlachend over het verloop van die zoektocht: ‘Nicolette leerde me omdenken. Ze liet me een hoop doekjes en sponsjes uitproberen en zo ontwikkelde ik een hele nieuwe manier van schoonmaken. Ik gebruik nu de zachte achterkant van de meest eenvoudige sponsjes en hele dunne doekjes om het af te doen. Daar was ik anders nooit op gekomen.’ Dat het schoonmaken op deze manier wat langer duurt, neemt Marijke voor lief: ‘Ik kan nu weer soppen zonder pijn.’ 

Acceptatie en balans

Nicolette legt uit waarom ze zo te werk gaat: ‘Door samen te zoeken naar oplossingen, krijgen mensen weer controle over hun ziekteproces’. Het sluit aan bij een ander belangrijk punt: bewustwording en acceptatie. Op dat vlak is Marijke al een heel eind, vertelt ze: ‘Natuurlijk vind ik artrose naar, maar het hoort nu bij mijn leven. Ik heb niet de illusie dat de ziekte verdwijnt, maar ik geloof wel dat ik winst kan behalen met aanpassingen in mijn gedrag’.

Een ander belangrijk woord dat op papier stond: balans. Op dat vlak boekte Marijke uiteindelijk de meeste winst. ‘Met artrose is het belangrijk heel bewust te bedenken: wat moet ik vandaag écht doen en hoe doe ik dat zonder last te krijgen?’, vertelt Nicolette. Kortom: luisteren naar je lijf. Voor Marijke is het belangrijk om hier goed bij stil te staan: ‘Want ik wéét wel dat ik niet te veel op een dag moet doen, maar ik heb vaak toch echt iemand anders nodig die me vertelt op tijd te stoppen.’

Schepje erbovenop

Op de vraag wat de adviezen en aanpassingen van Nicolette haar hebben opgeleverd, antwoordt Marijke resoluut: ‘De impact is enorm. Ik werd mat door het zeurende gevoel in mijn handen en kon minder genieten.’ Nu zit Marijke ‘s avonds weer ontspannen met een boek op de bank en valt ze gemakkelijker in slaap. ‘Rust is nu weer écht rust.’

Echt stilzitten is er voor Marijke echter niet bij. Lachend: ‘Ramen zemen, schuren en schilderen, knopen aanzetten: dat zijn de volgende dingen die ik met Nicolette wil aanpakken.’ Dus dat schepje erbovenop, zit er nog altijd in.

november 2021