Paramedische richtlijn Dementie

Voor de ontwikkeling van deze richtlijn is een werkgroep samengesteld waarin per betrokken beroepsgroep (ergotherapeuten, diëtisten en logopedisten) een inhoudsdeskundige en drie professionals zijn vertegenwoordigd. Vanuit de EN is Maarten van der Hoek betrokken als inhoudsdeskundige. Ergotherapeuten Jacolien de Haan, Diana Brouwer en Jolanda Bakker nemen deel aan de werkgroep. Vanuit Alzheimer Nederland neemt een afgevaardigde deel, om het cliëntenperspectief mee te nemen.

Er is een klankbordgroep samengesteld om de werkgroep te adviseren. De klankbordgroep bestaat uit vertegenwoordiging vanuit verschillende beroepsverenigingen. Namens EN neemt hoogleraar ergotherapie Maud Graff deel aan de klankbordgroep.

Het project wordt geleid door een projectteam. Vanuit de drie beroepsverenigingen zijn richtijnadviseurs betrokken om het proces te leiden. Namens EN zijn Loes Schut, richtlijnadviseur, en Lucelle van de Ven, hoofdaanvrager, betrokken bij het project.

De richtlijnontwikkeling bestaat uit drie fasen:

• Voorbereidingsfase (november 2024 – juni 2025): Samenstellen van werkgroep en klankbordgroep, uitvoeren van knelpuntenanalyse, prioritering van knelpunten, en formuleren van uitgangsvragen.
• Ontwikkelfase (juni 2025 – mei 2026): Uitvoeren van systematisch literatuuronderzoek, uitwerken van modules, formuleren van aanbevelingen, en opstellen van conceptrichtlijn.
• Afrondingsfase (mei – november 2026): Verwerken van commentaren, vaststellen van de definitieve richtlijn, autorisatie, en implementatie.

11-02-2025 🚀 Startsein voor de Paramedische Richtlijn Dementie! 

We zijn van start! 🎉 Op 10 februari vond de eerste werkgroep bijeenkomst plaats voor de ontwikkeling van de Paramedische Richtlijn Dementie. Dit project is geïnitieerd door Ergotherapie Nederland, Nederlandse Vereniging van Diëtisten en Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie. Samen met experts uit verschillende disciplines werken we aan een richtlijn die paramedici ondersteunt in de zorg voor mensen met dementie.

Tijdens de bijeenkomst hebben we de belangrijkste knelpunten geïnventariseerd en geprioriteerd. Thema’s zoals communicatie, voeding, mantelzorg, zorgtechnologie en multidisciplinaire samenwerking stonden centraal.

21-09-2025 🚀 op Wereld Alzheimer Dag staan we stil bij de krachtige rol die ergotherapeuten vervullen bij mensen met dementie. En dat doen ergotherapeuten niet alleen. Interdisciplinaire samenwerking is van groot belang om goede zorg te leveren. Daarom wordt er op dit moment, in nauwe samenwerking met NVD en NVLF, hard gewerkt aan de ontwikkeling van de nieuwe Paramedische richtlijn Dementie. Ook Alzheimer Nederland is betrokken. Deze richtlijn legt de focus op voedingszorg, samenwerking en communicatie. Er worden in totaal 5 modules ontwikkeld. 

Momenteel richten we ons op drie modules die van groot belang zijn voor de praktijk: 

1.     In kaart brengen van voedingsgedrag en -vaardigheden 

2.     Zorgtechnologie ter ondersteuning van cliënten en mantelzorg/informele zorg 

3.     Algemene interventies om goed eetgedrag te bevorderen 

Ergotherapeuten en andere paramedici kunnen aan de hand van deze richtlijn concreet bijdragen: 

·        Door voedingsproblemen vroegtijdig te signaleren en samen met andere disciplines passende interventies te inzetten; 

·        Door cliënten en naasten vaardig te maken in het organiseren en uitvoeren van voedzame maaltijden; 

·        Door technologische hulpmiddelen te integreren in de zorg, zoals hulpmiddelen bij eten en drinken. 

·        Samenwerking, afstemming en communicatie tussen professionals, maar ook met de patiënt en diens naasten voor het borgen van adviezen en hanteren van een gezamenlijke aanpak.  

03-10-2025 🚀Oproep deelname vragenlijst Paramedische richtlijn Dementie: inventarisatie methoden en instrumenten

De beroepsverenigingen van ergotherapeuten, logopedisten en diëtisten werken op dit moment samen aan de ontwikkeling van een paramedische richtlijn voor mensen met dementie in alle settings. De richtlijn richt zich met name op de diagnostiek, behandeling en ondersteuning bij voedingsproblemen, voedingsgedrag en voedingsvaardigheden. In het voortraject is gebleken dat voeding en alles wat daarmee samenhangt een knelpunt is in de dagelijkse praktijk van alle drie de beroepsgroepen. 

Eén van de onderwerpen waarover in de richtlijn aanbevelingen gedaan zullen worden is welke methoden en instrumenten¹ het beste gebruikt kunnen worden om voedingsgedrag², – vaardigheden² en -problematiek³ in kaart te brengen bij personen met dementie in de verschillende settings. We willen graag de kennis en ervaring met methoden en instrumenten uit de dagelijkse praktijk verzamelen zodat we dit mee kunnen nemen in de richtlijn. Daarom het verzoek aan logopedisten, diëtisten en ergotherapeuten die (wel eens) werken met mensen met dementie om deze vragenlijst in te vullen. Hiermee help je om de richtlijn zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de praktijk. Invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 15 minuten. De deadline om te reageren is 17 oktober.  Deelname wordt zeer gewaardeerd!

Naar de vragenlijst. 

Definities

1. Methoden en instrumenten: alle manieren en werkwijzen die gebruikt kunnen worden om informatie te verzamelen over voedingsgedrag, voedingsvaardigheden en voedingsproblematiek ten behoeve van de diagnostiek/probleeminventarisatie zoals vragenlijsten, observatiemethoden, metingen, etc.
2. Voedingsgedrag en -vaardigheden: het totaal van wat, wanneer, waar, met wie, waarom en hoe een persoon met dementie eet en drinkt. Daarnaast gaat het over het bedenken, kopen en bereiden van voedsel tot en met het opruimen na consumptie en alles wat daarbij hoort. Het reikt verder dan enkel voedingskundige en gezondheidskundige aspecten. Voedingsgedrag en –vaardigheden worden beïnvloed door o.a. biologische determinanten, fysieke omgeving, economische omgeving, sociaal-culturele omgeving, psychologische determinanten, motorische en fysieke mogelijkheden, cognitieve en communicatieve vaardigheden en persoonlijke voorkeuren.
3. Voedingsproblematiek: met voeding samenhangende of door voeding beïnvloedbare stoornissen, beperkingen of participatieproblemen bij mensen met dementie.