Mobiliteit verbeteren: welk hulpmiddel is veilig?

Voor ouderen en mensen met een beperking is het belangrijk om eropuit te blijven gaan. Maar dat is niet altijd even makkelijk. Lopen kan moeilijkheden geven of fietsen is niet meer zo veilig. Er bestaan talloze hulpmiddelen om de mobiliteit te verbeteren, zodat iemand toch actief kan blijven. Denk aan krukken, een looprek, een rollator of een hometrainer. Onder ouderen is de scootmobiel de laatste jaren populair.

Een veilig hulpmiddel voor mobiliteit

Welk hulpmiddel is het meest veilig? Dat hangt af van de persoon, de situatie en de activiteiten waarvoor het hulpmiddel zal worden gebruikt. Een ergotherapeut kan adviseren wat de beste oplossing is. En dat hoeft niet altijd een technische oplossing te zijn, zegt ergotherapeut Remco Blok. ‘Ik hoor wel eens dat iemand een scootmobiel wil aanschaffen omdat de buurvrouw hem ook heeft, of omdat diegene hem in een advertentie heeft zien staan,’ zegt hij.

‘Mijn eerste vraag is altijd: waar heb je hem voor nodig? Wat is het handelingsprobleem? Als iemand enkel een scootmobiel wil om eens per maand naar de kapper te kunnen gaan, dan kunnen we ook kijken of een taxipas misschien beter is, of dat iemand uit de omgeving kan rijden. Wil iemand een elektrische fiets zodat hij minder energie verbruikt? Dan kunnen we ook kijken of er mogelijkheden zijn om bepaalde spieren te trainen, zodat “gewoon” fietsen niet zoveel moeite kost. Een hulpmiddel is niet altijd het hoogste doel.’

Hoe kan een ergotherapeut helpen?

Een ergotherapeut bekijkt elke hulpvraag individueel en zoekt naar een oplossing die het meest passend is. Als wordt besloten een hulpmiddel aan te schaffen, kan een ergotherapeut de cliënt wegwijs maken in het enorme aanbod. ‘Het heeft geen zin om maar te gaan googelen naar het beste hulpmiddel,’ zegt Remco Blok, die gespecialiseerd is in zorgtechnologie, ‘want dat is voor iedereen anders.’ Er zijn veel vragen om rekening mee te houden. Woon je in het centrum van een grote stad, of ga je ermee op het platteland rijden? Is het voor lange of korte afstanden? Wat levert het hulpmiddel in sociaal opzicht op? En wat is het onderliggende probleem dat je ermee wilt oplossen?

Vaak verkeerde hulpmiddelen aangeschaft

Er wordt volgens ergotherapeut Remco Blok vaak te lichtzinnig gedacht over het gebruik van een hulpmiddel. ‘Net zoals we leren fietsen van onze ouders en een rijbewijs moeten halen om in een auto te kunnen rijden, heeft elk voertuig training nodig voordat we het kunnen gebruiken. Maar dat wordt nog wel eens vergeten: veel mensen stappen gewoon op een driewielfiets en gaan de weg op. Dat is erg gevaarlijk, er gebeuren regelmatig ongelukken.’

Een andere valkuil is dat iemand een hulpmiddel aanschaft dat niet past bij de hulpvraag. Het hulpmiddel staat bijvoorbeeld verkeerd afgesteld waardoor de spieren worden belast en de mobiliteit juist achteruitgaat in plaats van vooruit. ‘Iemand met rugklachten moet goed kijken welk scootmobiel hij aanschaft, want als de vering niet goed is dan kan de rugpijn daardoor erger worden,’ geeft Blok als voorbeeld. ‘En iemand die al aardig op leeftijd is, kan over het algemeen beter geen auto-aanpassingen meer doen, terwijl dat voor iemand met een beenamputatie juist wel goed kan werken.’