‘Een ergotherapeut geeft je de mooie momenten uit het leven terug’

Ria Rijksen (49) heeft een zeldzame spierziekte en zit in een rolstoel. Al dertig jaar wordt ze begeleid door haar ergotherapeut Jeannet Scheffer. De twee hebben een bijzondere band opgebouwd. ‘Ze ziet me als mens, niet als patiënt.’ 

Het beste advies dat Ria (49) ooit van haar ergotherapeut kreeg? Daar hoeft ze niet lang over na te denken. ‘Ik houd van dieren, dat is altijd al zo geweest,’ vertelt ze. ‘Ik reed vroeger paard en had honden. Nadat mijn laatste hond overleed, begon ik me down te voelen. Ik was vaker ziek dan normaal. Jeannet zag dat en vroeg voorzichtig: zou je niet een hulphond nemen?’ 

Door de Multicore Myopathie, een zeldzame spierziekte waardoor steeds meer lichaamsfuncties uitvallen, zou Ria niet meer voor een nieuwe hond kunnen zorgen – laat staan een puppy opvoeden. Maar een hulphond die voor háár zorgt? Daar had Ria nog niet aan gedacht. Ze liet zich overtuigen en nam acht jaar geleden Dirk in huis, een kruising tussen een labrador en een Australische herder. 

Dirk zorgt dat Ria fit blijft, omdat ze meerdere keren per dag met hem naar buiten moet. ‘Hij is mijn redding geweest,’ zegt ze onomwonden. Dankzij de hond heeft ze een doel om ’s ochtends haar bed uit te komen. Hij zorgt voor een dagritme, let erop dat Ria blijft eten en zorgt ook voor meer sociaal contact. ‘Als ik in mijn eentje in de rolstoel naar buiten ga, zegt niemand gedag. Maar als ik met Dirk ben, dan maken mensen sneller een praatje,’ legt Ria uit. Bovendien helpt Dirk haar met praktische dingen, zoals het aangeven van spullen. 

Afzuigkap bedienen met een pollepel

Ergotherapeut Jeannet Scheffer zit al zesendertig jaar in het vak. Ze is werkzaam bij ergotherapiepraktijk Ergodus in Ede en begeleidt Ria al sinds de jaren negentig. ‘Ik kwam haar voor het eerst tegen tijdens een revalidatieproces in het ziekenhuis toen ik nog een tiener was,’ vertelt Ria. ‘Sindsdien hebben we intensief contact. Telkens als ik door mijn ziekte weer iets minder kan, trek ik bij Jeannet aan de bel. Ik hoef haar maar te mailen en ze is er voor me.’

Jeannet heeft Ria al met ‘talloze dingen’ geholpen, zegt ze. Bijvoorbeeld die keer dat ze verhuisde naar een nieuw appartement en erachter kwam dat ze niet bij de knop van de afzuigkap kon komen. Ria wilde geen dure aanpassingen doen aan haar huis, dus gingen ze samen op zoek naar een alternatief, zoals een (niet al te zware) stok die Ria zou kunnen gebruiken. Het werd een pollepel uit de besteklade: Jeannet zaagde er een stukje uit zodat het ding precies om de afzuigknop paste. ‘Nu kan ik de afzuiging vanuit mijn rolstoel bedienen,’ zegt Ria.

Zelf koken met armondersteuning

De thuiszorg komt dagelijks langs om Ria te helpen met wassen, aankleden en andere handelingen die in haar eentje niet lukken. Iets wat ze graag zelf wil kunnen blijven doen, is koken. Een tijdlang kreeg ze maaltijden van het nabijgelegen verpleeghuis, maar dat beviel niet goed. ‘De maaltijden waren gericht op ouderen,’ vertelt ze. ‘Veel vlees en aardappelen, weinig groenten. Terwijl ik graag vegetarisch kook.’ Jeannet zorgde voor een armondersteuning op Ria’s rolstoel. Hiermee kan ze haar arm naar de pan brengen, zodat ze erin kan roeren. ‘Zelf kunnen koken is iets waar gezonde mensen niet eens over nadenken,’ zegt Ria. ‘Maar voor mij is het zo belangrijk.’ 

Ria heeft in haar leven al veel hulpverleners ontmoet. Maar alleen met Jeannet heeft ze een dierbare band opgebouwd. ‘Ze ziet me als mens, niet als patiënt met een diagnose waar een bepaalde behandeling bij hoort,’ legt Ria uit. ‘Ze duwt me niet in een hokje maar luistert naar wat ik nodig heb en zoekt samen met mij naar een oplossing.’ 

Een ergotherapeut maakt het leven aangenamer en geeft je de mooie momenten terug, vat Ria het belang van haar contact met Jeannet samen. ‘De een wordt gelukkig als hij zelf muziek kan draaien, een ander wil graag zelf kunnen douchen. Ik ben heel blij dat ik weer kan koken. En dat Jeannet me heeft overgehaald om Dirk in huis te nemen. Daar ben ik haar nog elke dag dankbaar voor.’ 

augustus 2020